Δανεια με κυμανόμενο επιτόκιο. Απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Κατερίνης έκρινε τους τραπεζικούς όρους σχετικά με το κυμαινόμενο επιτόκιο ενός τοκοχρεωλυτικού δανείου ποσού 97.070€, που χορηγήθηκε το 2007 με αρχικό επιτόκιο 7,47% και το οποίο μέχρι το 2021 κυμάνθηκε στο 6,22%, ενώ για το ίδιο διάστημα τα αντίστοιχα επιτόκια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είχαν κυμανθεί από 4% (13.6.2007) σε 0% (από 16-3-2016).
Η αγωγή αναγνώρισης καταχρηστικού επιτοκίου
Συγκεκριμένα, δανειολήπτρια και ο σύζυγος της, (πρωτοφειλέτρια κι εγγυητής), από το νομό Πιερίας, που είχαν λάβει το 2007 δάνειο τοκοχρεωλυτικό ποσού 97.070 ευρώ, και το οποίο μετά από πρόσθετες πράξεις ρύθμισης είχε διαμορφωθεί στις 31.1.2021 στο ύψος των 129.040€ με επιτόκιο 6,22%, άσκησαν κατά της εταιρείας διαχείρισης απαιτήσεων, που διαχειριζόταν το τραπεζικό δάνειο τους, αγωγή με την οποία ζητούσαν να ακυρωθούν οι όροι αναπροσαρμογής του κυμαινομένου επιτοκίου στην αρχική σύμβαση και στις πρόσθετες πράξεις ρύθμισης, ως αόριστοι και καταχρηστικοί, γιατί δεν αποτέλεσαν αντικείμενο διαπραγμάτευσης και γιατί επέτρεπαν στη δανείστρια να διαμορφώνει μονομερώς το επιτόκιο ανεξάρτητα από τη διακύμανση του επιτοκιακού δείκτη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (Ε.Κ.Τ.) και να γίνει επανυπολογισμός των τόκων με μειωμένο επιτόκιο.
Η δικαστική απόφαση
Πράγματι, με την υπ’ αρ. 15/2022 οριστική απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Κατερίνης αναγνωρίστηκε ότι οι όροι που καθόριζαν τον τρόπο διακύμανσης του επιτοκίου ήταν αόριστοι, και γι’ αυτό καταχρηστικοί, με αποτέλεσμα όλοι οι τόκοι να καταστούν άκυροι και παράνομοι. Αυτό είχε ως συνέπεια να γίνει συμπληρωματική ερμηνεία κατά την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, κι επανυπολογισμός των τόκων του δανείου εξ αρχής, με νέα επιτόκια, που κυμαίνονταν σύμφωνα με τις διακυμάνσεις του επιτοκίου Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (επιτόκιο πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης), με αποτέλεσμα να υπολογιστούν μικρότεροι τόκοι και τελικώς η απαίτηση από 129.040 € αποδείχθηκε κι αναγνωρίστηκε ότι είναι μόνο 73.817,37€. (Δηλ. 55.222,63€ λιγότερα απ΄ο,τι η τράπεζα/η εταιρεία διαχείρισης ισχυριζόταν).
Είναι δε, πρόδηλο, ότι ενώ τα επιτόκια ΕΚΤ μειώνονταν διαρκώς από το 2007 έως το 2016 από 4% σε 0%, που παρέμεινε μηδενικό μέχρι το καλοκαίρι του 2022, οι μειώσεις αυτές δεν μετακυλίστηκαν στα επιτόκια δανεισμού, με αποτέλεσμα η τράπεζα να αύξαινε την κερδοφορίας της με το πρόσχημα του «κυμαινομένου επιτοκίου». Αυτό διαπιστώθηκε από την σχολιαζόμενη αποφαση, που κατέληξε στο γνωστό πλέον αποτέλεσμα.
Είναι γνωστή κι αποδεκτή η νομολογία που διορθώνει δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο λόγω καταχρηστικότητας των εφαρμοσθέντων επιτοκίων, αλλά η συγκεκριμένη απόφαση, αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες διορθώσεις δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο.
Μπορεί να αποτελέσει θετικο προηγούμενο για δάνεια που παρουσιάζουν ομοιότητες στον ορο αναπροσαρμογής του επιτοκίου, με αυτόν που κρίθηκε παράνομος και καταχρηστικός, ώστε να οδηγήσει σε επανυπολογισμό και μείωσης της απαίτησης.
