Έγινε νόμος του Κράτους με δημοσίευση στο ΦΕΚ στις 4.12.2023 ο Ν. 5072/2023.
Στα άρθρα 64-67, 116 και 117 οι νέες διατάξεις για τον εξωδικαστικό μηχανισμό.
Υποχρεωτική η ρύθμιση χρεών των ευάλωτων οφειλετών
Η σημαντικότερη αλλαγή είναι ότι το αρθ. 66 εισάγει υποχρεωτική ρύθμιση οφειλών μέσω της πλατφόρμας, όταν ο αιτών έχει την ιδιότητα του ευάλωτου οφειλέτη, όταν δηλ. λάβει βεβαίωση ευάλωτου από την σχετική πλατφόρμα χορήγησης βεβαίωσης ευάλωτου οφειλέτη. Οι χρηματοδοτικοί φορείς, ωστόσο, μπορούν να αμφισβητήσουν την ιδιοτητα του ευάλωτου οφειλέτη με ανακοπή.
Ποιος είναι ο ευάλωτος οφειλέτης;
- αυτός που έχει ετήσιο εισόδημα 7.000€ (εάν είναι μονοπρόσωπο νοικοκυριό, δηλ. δεν έχει σύζυγο ή ανήλικα παιδιά)
- ακόμη, όταν ανέρχεται στις 10.500€ το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα (εαν είναι δύο σύζυγοι )
- ή το οικογ. εισόδημα ανέρχεται σε σε 14.000€ ετησίως (δυο συζυγοι με ένα παιδί)
- επίσης, εαν το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα φτάνει στα 17.500€ (δυο σύζυγοι με δύο παιδιά)
- ή, τελευταία περίπτωση, εαν φτάνει στις 24.000€ το ετήσιο οικογενειακό (δυο σύζυγοι με τρια παιδιά κι άνω)
Εδώ ενδεικτική σύνθεση νοικοκυριού, όπως προβλέπει η ισχύουσα ΥΑ 71670 (ΦΕΚ Β 4500 2021) στην οποία παραπέμπει το άρθρ. 217 Ν .4738/2020 (ρύθμιση οφειλών –παροχή 2ης ευκαιρίας), όπως το συμπληρώνει ο νέος Ν. 5072/2023:
| Σύνθεση Νοικοκυριού | Συνολικό Εισόδημα |
|---|---|
| Μονοπρόσωπο νοικοκυριό | 7.000€ |
| Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο μέλη | 10.500€ |
| Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος | 14.000€ |
| Νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη | 17.500€ |
| Νοικοκυριό αποτελούμενο από πέντε μέλη και πάνω ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη και πάνω | 21.000€ |
Επιπλέον, η ακίνητη περιουσία του ευάλωτου οφειλέτη, σύμφωνα με την τελευταία εκκαθάριση ΕΝ.Φ.Ι.Α. δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολο της το ποσό των 120.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως του ποσού των 180.000 ευρώ.
Επίσης, οι καταθέσεις του ευάλωτου οφειλέτη, δεν μπορεί να ξεπερνούν τα αντίστοιχα όρια του ετήσιου εισοδήματος. Δηλ. μέχρι 7.000€ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, 10.500€ για δύο συζύγους κ.ο.κ
Ρύθμιση χρεών λυμένων εταιρειών
Άλλη αξιοσημείωτη αλλαγή είναι ότι επιτρέπεται πλέον η ρύθμιση χρεών εταιρειών (προσωπικών, κεφαλαιουχικών), που έχουν λυθεί. Τη ρύθμιση αιτούνται οι πρώην εταίροι. (άρθρ. 64)
Πρόστιμα στους χρηματοπιστωτικούς φορείς
Το άρθ. 65 προβλέπει πρόστιμο μέχρι 300.000€ από το Υπ. Οικονομικών σε εταιρείες διαχείρισης εάν παραλείψουν να ενημερώσουν την ηλ. Πλατφόρμα με στοιχεία των δανειακών απαιτήσεων (στοιχεία καταθέσεων, κινήσεων λογαριασμών, οφειλών, εξασφαλίσεων οφειλών, συνοφειλετών, εγγυητών)
Δυνατότητα προκαταβολής 10%
Το άρθρο 116 ορίζει στις περιπτώσεις οφειλετών στους οποίους έχει κοινοποιηθεί πρόγραμμα πλειστηριασμού, {εξαιρουμένων των ευάλωτων οφειλετών} η αντιπρόταση των χρηματοδοτικών φορέων δύναται να περιέχει προκαταβολή ποσοστού έως δέκα τοις εκατό (10%), επί του κεφαλαίου, όπως διαμορφώνεται από την πρόταση του υπολογιστικού εργαλείου, η οποία καταβάλλεται στον πιστωτή με το μεγαλύτερο άθροισμα ποσών ανάκτησης ανά οφειλή.
Βέβαια, όταν αναφέρεται στο κεφάλαιο, δεν εννοεί το ποσό του ληφθέντος δανείου, απαραίτητα, αλλά μπορεί να είναι το υπόλοιπο κεφαλαίου με κεφαλαιοποιηθέντες τόκους, όπως έχουν ανέβει στην πλατφόρμα κι αποτελούν το ρυθμιζόμενο ποσό .
Συμπληρώνεται στο εν λόγω άρθρο, ότι ο πιστωτής που δικαιούται να ζητήσει το 10% μπορεί να μην το λάβει ή να το μειώσει «εφόσον συνεκτιμήσει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που τεκμηριώνουν την ιδιαίτερη οικονομική δυσχέρεια ή τυχόν κοινωνικά κριτήρια ή ειδικά προβλήματα υγείας» του οφειλέτη ή μελών της οικογενείας.
Επίσης, με το παραπάνω άρθρο προβλέπεται σε περίπτωση που κατά τη διακριτική ευχέρεια των χρηματοδοτικών φορέων δεν γίνει χρήση του υπολογιστικού εργαλείου, (δηλαδή, εάν απορρίψουν την πρόταση από τον αλγόριθμο) αυτοί δύνανται, να λάβουν υπόψιν τους συνοφειλέτες ή την αξία ρευστοποίησης των ακινήτων αυτών, προκειμένου να κάνουν πρόταση αναδιάρθρωσης στον οφειλέτη και να καλέσουν τους συνοφειλέτες να συμμετάσχουν στην πρόταση αναδιάρθρωσης.
Νέα υποβολή αίτησης
Αυτοί που ήδη ρύθμισαν οφειλές σε δημόσιο κι ΕΦΚΑ με αίτηση στον εξωδικαστικό, μπορούν να υποβάλλουν νέα αίτηση, μέχρι 5 Φεβρουαρίου 2024, για να συμπεριλάβουν τις νέες οφειλές δημοσίου κι ΕΦΚΑ που προέκυψαν μετ;a την οριστικοποίηση της αίτησης εξωδικαστικού (Αρθρο 117).
Όντως κι αυτό είναι μια σημαντική λεπτομέρεια, που θα βοηθήσει πολλούς που επιβαρύνθηκαν με νέες οφειλές και κινδυνεύουν να απωλέσουν την ρύθμιση του εξωδικαστικού, λόγω των νέων οφειλών, που πρέπει να εξοφλήσουν εφάπαξ ή να ρυθμίσουν σε 24 ή 48 μόνο δόσεις, και τους είναι αδύνατο. Έτσι, με την εν λόγω διάταξη δίνεται μια διέξοδος.
Για τα κόκκινα δάνεια, καθιερώνεται η Αναχρηματοδότηση από εταιρείες παροχής πιστώσεων
α) ως προς τα νομικά πρόσωπα, η παροχή πίστωσης αφορά είτε στην αναχρηματοδότηση υφιστάμενου δανείου, χορηγηθέντος από άλλο πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα, είτε στην παροχή πίστωσης σε πιστούχο που έχει δάνεια που βρίσκονται σε καθεστώς ρύθμισης ή με σκοπό την αναδιάρθρωση της δανειολήπτριας επιχείρησης,
β) ως προς τα φυσικά πρόσωπα, παρέχονται πιστώσεις στεγαστικής ή καταναλωτικής πίστης και επιτρέπεται η παροχή πίστωσης με σκοπό την αναδιάρθρωση υφιστάμενου δανείου του δανειολήπτη, χορηγηθέντος από το ίδιο ή άλλο πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα.
Η πολυδιαφημιζόμενη αλλαγή στο κούρεμα των χρεών θα λάβει χώρα με νεότερη υπουργική απόφαση που θα καθορίζει τις αλλαγές στο υπολογιστικό εργαλείο του εξωδικαστικού.
Στο Άρθρο 36 εισάγεται υποχρέωση
«1. Οι πιστωτικοί φορείς επιδεικνύουν, κατά περίπτωση, εύλογη ανοχή πριν από την εκκίνηση διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης. Προς τον σκοπό αυτόν συμμορφώνονται με τον Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4224/2013
Με την παραπάνω διάταξη φαίνεται να τίθεται ως κανόνας αναγκαστικού δικαίου η προηγούμενη ουσιαστική τήρηση του κώδικα δεοντολογίας με τα 5 στάδια διαδικασίας επίλυσης καθυστερήσεων, ως προααπαιτούμενο για την νόμιμη έναρξη της αναγκαστικής εκτέλεσης, ώστε η μη τήρηση της παραπάνω διαδικασίας, να μπορεί να θεωρείται λόγος ακυρότητας της αναγκαστικής εκτέλεσης.
Σε περίπτωση πώλησης του δανείου σε «αγοραστη πιστώσεων»
Δεν επιτρέπεται προσθήκη περιθωρίου, που αυξάνει το συνολικό επιτόκιο:
Αρθ. 20 παρ. 11 «11. Στις περιπτώσεις πώλησης και μεταβίβασης απαιτήσεων της παρ. 1, καθώς και σε περιπτώσεις ανάθεσης διαχείρισης, δεν χειροτερεύει η ουσιαστική και δικονομική θέση του οφειλέτη και του εγγυητή και δεν επιτρέπεται η μονομερής τροποποίηση όρου σύμβασης, καθώς και του επιτοκίου.
Τέλος, η πολυδιαφημιζόμενη αλλαγή στο κούρεμα των χρεών θα λάβει χώρα με νεότερη υπουργική απόφαση που θα καθορίζει τις αλλαγές στο υπολογιστικό εργαλείο του εξωδικαστικού.